W dniu 25.12.2017 r. weszła w życie ustawa z dnia 27.10.2017 r. o zmianie ustawy – Ordynacja podatkowa. Krótka, ponieważ zawierająca w zasadzie tylko jeden artykuł, choć o doniosłym znaczeniu dla bieżącego funkcjonowania podmiotów gospodarczych. Jej art. 1 dokonał zmiany art. 293 Ordynacji podatkowej, w którym dodano § 3. Aktualnie ww. przepis stanowi, iż: „Przepisów § 1 i 2 [dane objęte tajemnicą skarbową – przyp. autora] nie stosuje się do udostępnienia kontrahentowi podatnika prowadzącego działalność gospodarczą informacji o:
1) niezłożeniu lub złożeniu przez podatnika deklaracji lub innego dokumentu, do których złożenia był obowiązany na podstawie przepisów ustaw podatkowych;
2) nieujęciu lub ujęciu przez podatnika w złożonej deklaracji lub złożonym innym dokumencie zdarzeń, do których ujęcia był obowiązany na podstawie przepisów ustaw podatkowych;
3) zaleganiu lub niezaleganiu przez podatnika w podatkach wynikających z deklaracji lub innego dokumentu składanych na podstawie przepisów ustaw podatkowych”.
W nawiązaniu do powyższego dodano w Ordynacji podatkowej nowy art. 306ia, który stanowi: „Organ podatkowy, na wniosek kontrahenta podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, wydaje zaświadczenie w zakresie informacji, o których mowa w art. 293 § 3. W przypadku gdy wniosek dotyczy deklaracji lub innego dokumentu, których termin złożenia nie upłynął, a podatnik nie złożył takiej deklaracji lub innego dokumentu, organ podatkowy odmawia wydania zaświadczenia”. Ww. przepis to podstawa prawna do wystąpienia przez każdego podatnika do naczelnika urzędu skarbowego o wydanie zaświadczenia o rozliczeniach swojego kontrahenta – w zakresie obejmujących informację, czy kontrahent złożył deklarację dla niego właściwą, ujął w niej określone zdarzenie gospodarcze oraz czy rozliczył się z fiskusem. Informacje objęte zaświadczeniem nie będą objęte tajemnicą skarbową. Wniosek o wydanie zaświadczenia podlega opłacie skarbowej w kwocie 17,00 zł. Niewątpliwie celem zmian jest ochrona podatników przed poniesieniem konsekwencji nieuczciwości niektórych kontrahentów w ramach aktualnie wprowadzanej w życie tzw. należytej staranności. Ww. narzędzie pozwoli ocenić wiarygodność kontrahentów, a podatnik zyska informację o sytuacji podatkowej kontrahenta. Aktualnie trwają prace nad zaświadczeniem w zakresie ww. informacji, które powinny być wydawane zgodnie ze wzorem (ZAS-KP) określonym przez Ministra Rozwoju i Finansów w rozporządzeniu wydawanym na podstawie art. 306j Ordynacji podatkowej. Istotne jest, że żądanie wydania zaświadczenia może dotyczyć tylko kontrahenta podatnika prowadzącego działalność gospodarczą, a więc podmiotu, z którym już zawarto określoną umowę. Nie będzie można w tym trybie wystąpić o sprawdzenie rzetelności przyszłego kontrahenta, z którym dopiero zamierzamy zawrzeć określoną transakcję.