Prawo karne

Prawo karne określamy jako zespół przepisów, które definiują czyny zabronione pod groźbą kary kryminalnej. Podstawowe funkcje prawa karnego to:

  • Funkcja sprawiedliwościowa prawa karnego – ma na celu zaspokajanie poczucia sprawiedliwości i zadośćuczynienie pokrzywdzonemu, rodzinie osoby pokrzywdzonej, określonej grupie społecznej bądź całemu społeczeństwu poprzez pociągnięcie do odpowiedzialności karnej osoby, która dopuściła się przestępstwa.
  • Funkcja ochronna prawa – ma na celu zapewnić ochronę dóbr (również materialnych) przed ich naruszeniem. Ich narażenie uznawane jest za czyn zabroniony, jako przestępstwo lub wykroczenie, podlegające sankcji prawnokarnej.

Wyróżnić można również funkcję kompensacyjną (naprawianie wyrządzonej krzywdy w określonym zakresie) i funkcję prewencyjną (polegającą na zapobieganiu popełnieniu czynów zabronionych).

Główne akty regulujące zasady prawa karnego to: Kodeks karny, Kodeks karny skarbowy, Kodeks postępowania karnego, Kodeks karny wykonawczy, Kodeks postępowania w sprawach o wykroczenia.

Sprawy karne

Wśród przestępstw karnych między innymi znajdują się:

  • posiadanie narkotyków,
  • rozprowadzanie narkotyków,
  • udział w zorganizowanej grupie przestępczej,
  • rozbój,
  • groźba karalna (zastraszanie, pogróżki),
  • kradzież,
  • uszkodzenie ciała,
  • fałszowanie dokumentów,
  • paserstwo,
  • stalking,
  • kierowanie pojazdem mechanicznym w stanie nietrzeźwości,
  • wypadek komunikacyjny,
  • narażenie na bezpośrednie niebezpieczeństwo utraty życia lub ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
  • spowodowanie ciężkiego uszczerbku na zdrowiu,
  • pobicie,
  • zniesławienie,
  • zabójstwo,
  • gwałt.

Podział prawa karnego

Prawo karne można podzielić ze względu na kryterium przedmiotu:

  • prawo karne wykonawcze – przepisy regulujące wymierzanie kar w sytuacji dopuszczenia się przez jednostkę czynu zabronionego,
  • prawo karne materialne – najważniejszy element prawa karnego, który normuje czyny zabronione (definiowane jako przestępstwo), zasady postępowania oraz środki prawne wobec sprawców, będące następstwem popełnienia czynu niedozwolonego w świetle prawa,
  • prawo karne procesowe – to zespół przepisów prawnych, które określają sposób postępowania w sprawach dotyczących dokonania czynu zabronionego przez prawo karne materialne.

Prawo karne dzieli się również ze względu na zasady zastosowania. Wyróżniamy:

  • prawo karne powszechne – w precyzyjny sposób opisuje wszelkie normy dotyczące życia społecznego, do których przestrzegania zobligowani są obywatele państwa,
  • prawo karne indywidualne – przepisy regulują kwestię egzekwowania interesów i odpowiedzialności określonej grupy społecznej. Do prawa karnego indywidualnego należy zaliczyć np. prawo wojskowe.

Ponadto prawo karne można podzielić ze względu na wagę popełnionych czynów zabronionych:

  • prawo karne dotyczące wykroczeń – obejmuje wszystkie czyny zabronione o niewielkiej szkodliwości społecznej, np. wykroczenia drogowe,
  • prawo karne sensu stricto – zajmuje się wszystkimi czynami zabronionymi, które są bardziej szkodliwe społecznie.

Postępowanie karne

Proces karny to cały szereg skomplikowanych procedur. Wyróżniamy między innymi:

Postępowanie przygotowawcze

W początkowej fazie postępowania karnego przeprowadzane jest postępowanie przygotowawcze. Podczas wspomnianego postępowania prowadzone jest śledztwo lub dochodzenie. Celem postępowania przygotowawczego jest ustalenie czy popełniony został czyn zabroniony i czy stanowi on przestępstwo, a także wykrycie sprawcy, zebranie danych o sprawcy i zdarzeniu, przygotowanie dowodów, które następnie przekazane są do sądu. Na tym etapie mówimy o pokrzywdzonym i podejrzanym (nie o oskarżonym).

Postępowanie sądowe

W wyniku postępowania przygotowawczego sprawa może zostać przekazana do sądu wraz z aktem oskarżenia. Postępowanie sądowe rozpoczyna się od odczytania aktu oskarżenia, następnie odbywają się przesłuchania świadków i biegłych, przedstawiane są dowody. Postępowanie sądowe kończy się wydaniem wyroku (skazującego, uniewinniającego, warunkowo umarzającego postępowanie karne).

Postępowanie wykonawcze

Gdy wyrok sądu stanie się prawomocny, rozpoczyna się postępowanie wykonawcze w ramach którego kara (pozbawienie wolności, ograniczenie wolności, grzywna) jest faktycznie wykonywana. Chyba, że skorzysta się z możliwości np. odroczenia wykonania kary, przerwy w karze, zastosowania instytucji dozoru elektronicznego lub warunkowego przedterminowego zwolnienia.

Prawo karne skarbowe

Ważną część prawa karnego stanowi prawo karne skarbowe. Wspomniana dziedzina reguluje sposób ponoszenia odpowiedzialności za przestępstwa i wykroczenia skarbowe naruszające interesy finansowe państwa.

Profesjonalna pomoc prawna

W naszej kancelarii zapewniamy fachową pomoc wszystkim osobom zmagających się z problemami o podłożu prawnym. Zajmujemy się zarówno prawem karnym, jak również prawem karnym skarbowym.

Występujemy w imieniu osoby oskarżonej lub podejrzanej o popełnienie czynu zabronionego. Podejmujemy się działań prowadzących do uniewinnienia klienta bądź jak najkorzystniejszego rozstrzygnięcia sprawy. Służymy bieżącym doradztwem i wsparciem. W razie jakichkolwiek pytań zachęcamy do kontaktu, udzielimy szczegółowych informacji i na spokojnie omówimy każdą z kwestii.